6, సెప్టెంబర్ 2019, శుక్రవారం

పద్య కదంబం

పద్య కదంబం


చేతనైనట్టి సాయమ్ము చేతుమయ్య
    నిర్మలంబైన జీవిక నెట్టుకొఱకు
    బొమ్మ నొకటైన కొందుము పుష్టిగాను
    కళను బ్రతికించి దానికి ఖ్యాతి గూర్ప.

           చంద్రయాన్.2. ప్రయోగం.ది.22.07.2019.

    భారత శాస్త్రవేత్తలిల ప్రజ్ఞను జాటుచు చంద్రయానమున్
    నేరుగబంపి, చందురుని నిర్మలగాంగప్రవాహ ఛాయలన్
    గోరుచు సారమృత్తికల గుంటలలోతుల చిత్రజాలముల్
    తీరుగ పృధ్వికిందెలుప దీక్షను కేతనమెత్తిరెంతయున్.

     చందమామను బరికింప చంద్రయాన
     మనిపె శాస్త్రవిజ్ఞాన సమ్మాన్యవరులు
     దేశమందలి యొనరులం దీర్చిదిద్ది
     ప్రగతి పథమున నిలచిరి భవ్యశోభ!

     చంద్రయానమ్ము రెండును సాగనంపి
     సాటిదేశాల మనఖ్యాతి చాటిజెప్ప
     విజయ శంఖంబు పూరించె వేత్తలౌచు
     జయము మీకెప్డు విజ్ఞాన చతురులార
         బాల కృష్ణుని భావము. నా స్పందన.పొన్నెకంటి.
      నన్ను మించిన మాయలు పన్నుచుండి
      చేయుచుండిరి నరులు దుశ్చేష్టలెన్నొ
      ఎంత చిత్రమొ వర్తనమెంతచేటొ
      మార్పుదేవలె సుంత నా మాయపన్ని.

       యశోద,  కోకతో  కృష్ణుని కట్టివేసిన
         సందర్భంగా... పొన్నెకంటి, స్పందన.

      కట్టివేసితి నమ్మరో కదలకుండ
      కట్టుకోకన చినవాని కటినిబిగియ
      భీతి వదలుడు మీగడ పెరుగువెన్న
      మాయమౌనంచు మీయిండ్ల మగువలార!
   
       ఒంటరిగా తానమాడు చిన్నారి కన్నయ్య
       భావనను గూర్చి, నా భావన.పొన్నెకంటి.

       అమ్మ స్నానంబుచేయించు నదిమిరుద్ది
       నలుపు విరుగుట కొఱకునై ననవరతము
       నీలమేఘశ్యాముడనేను నీలవేణి!
       సహజవర్ణంబు బాప నీ సాధ్యమగునె?

       ఎప్పు డేరీతి స్పందింప నీప్సితంబొ
       అప్పుడారీతి సంతృప్తహావములను
       చూప, పల్కినా విట్టులసోదరుండ!
       "అనుగుణమ్మగు భావనమద్భుతంబు"
        సమస్య: కప్పకు సంపంగినూనె కావలె వింటే.
        నా పూరణ.   పొన్నెకంటి.
       ఒప్పుగ మదవతి పాత్రను
       తప్పక పురుషుండెయైన తా ధరియింపన్
       ఎప్పుడు జూచిన మన వెం
       కప్పకు సంపంగినూనె కావలె వింటే.

       సమస్య: మూడేడుల పిల్లకొక్క పుత్రుడు బుట్టెన్.
         నా పూరణ.  పొన్నెకంటి.
   
       ఈడొచ్చెనిర్వదొకటిగ
       తోడయ్యనుశ్రీను పతిగ తోషణమొప్పన్
       కూడిక సత్ఫలమీయగ
       మూడేడుల పిల్లకొక్క పుత్రుడు బుట్టెన్.
       మాతను తనపతిగగొని యుమాసతి మురిసెన్.
        సమస్య: మాతను తనపతిగగొని యుమాసతి మురిసెన్.
        భూతగణనాథుడీశుడె
        మాతాపితబాంధవుండు మహిమాన్వతుడీ
        భూతలమంతకు, భవుడ
        న్మాతను తన పతిగగొని యుమాసతి మురిసెన్.
                      మీ పొన్నెకంటి.
       అందరికి శ్రావణశుక్రవారపు శుభాకాంక్షలు.

       వరలక్ష్మి కరుణ జూడగ
       ధర కరువే పారిపోయి ధైర్యపు నెలవై
       సిరులింటపొంగి పొర్లును
       నెరవేరునుకోర్కెలెల్ల నిజమిది సుమతీ!

       రారండిలక్ష్మి పూజకు
       రారండిల రమ్యమతిని రమణుల్లారా!
       నేరంబులెన్ని యున్నను
       దూరంబుగ ద్రోచివైచి దుర్దశబాపున్.

      వరదలో వరదుడై లేగను భుజముపైకి ఎత్తుకొని దాటించు
       బాలుని భావనపై నా స్పందన....పొన్నెకంటి.

        ప్రాణమొక్కటె నాకైన పశువుకైన
        వరద నీదగ లేగకు వశముగాదు
        తల్లి పాత్రను దాల్చుట ధర్మమనుచు
        భుజము కెత్తెను నద్దాని ముదముతోడ.

       సమస్య: భామకన్న చిన్నదోమ మిన్న.

        వాంఛలెన్నియైన వయ్యారి భామకు
        తీర్చుచున్న సతము తృప్తిలేక
        గొంతెమవలె నిల్చి కోరుచు హింసించు
        భామకన్న చిన్న దోమ మిన్న.

                       లలిత కళలు

        భావరాసులు రసముల భవ్యరీతి
        తడిసి నానిన ప్రభవించు తావులెన్నొ
        సంఘమందున సజ్జన సంపదనగ
        లలితకళలెల్ల సమ్మోద కలితమోయి!..1.

       కవిత వనితకు పదములు కరము సొబగు
        కల్పనలుజూడ చిత్రంపు క్రాంతులీను
        ఛందసన్నను పాండిత్య సంపదగును
        లలితకళలెల్ల సమ్మోద కలితమోయి!..2.
 
         సరస సాహిత్య సౌహిత్య సాధనాన
         సంఘమందున సద్భావ సౌరులమరి
         దుష్టభావంపు దుర్నీతి తొలగద్రోయు
         లలితకళలెల్ల సమ్మోద కలితమోయి!..3.

         జీవకళనెల్ల చిత్రాల చేర్చుకొఱకు
         చిత్రకారుడ! నీదైన చేతనేమి
         భవుని వరముగ దక్కిన భాగ్యమందు.
         లలితకళలెల్ల సమ్మోద కలితమోయి!..4.

          శిల్ప కళలోన జీవంబు నిల్పనీవు
          భీషణమ్మగు తపము జిగీషతోడ
          చేసినావని నేనెంతు చిత్తమందు
          లలితకళలెల్ల సమ్మోద కలితమోయి!..5.

          గానగంధర్వ!నీసుధా పానమహిమ
          శేష నాగైన ముదమంది శిరమునూచు
          మోరకైనను కనుగవ మోడ్చి వినును
          లలితకళలెల్ల సమ్మోద కలితమోయి!..6.

          నృత్యకారుడ! నటరాజ భృత్యవర్య!
          ఎంత పుణ్యంపు పంటయో సుంత మాకు
          జెప్పి ధన్యతములజేయు చింతదీర
          లలితకళలెల్ల సమ్మోద కలితమోయి!..7.

           నరుడ! మనమున సత్కళా నవ్యశోభ
           బీజమైయున్న దానిని బెంచి పెంచి
           మంచి పాదపమౌనట్లు మలచుకొనుము
           లలితకళలెల్ల సమ్మోద కలితమోయి!..8.

            కళలునేర్చిన మోము సత్కాంతులీను
            సజ్జనాళికి స్తుత్యమై చంద్రుపగిది
            యశము భ్రాజిల్లి సిరులిలనందుచుండు
            లలితకళలెల్ల సమ్మోద కలితమోయి!..9

            ఆయురారోగ్య భాగ్యాల నమరజేసి
            దుష్టమతికెల్ల సద్భావ తోషణమ్ము
            కల్గజేయును సతతమ్ము ఘనముగాను
            లలిత కళలెల్ల సమ్మోద కలితమోయి!.10.

    అందరికి స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ శుభాకాంక్షలు.
   
   ప్రాణములెక్కసేయకయె భారతమాతృ కరాళశృంఖలల్
   నాణెపు ధైర్యవీరములె మా సకలాయుధ శ్రేణులంచు, న
   క్షీణ పరాక్రమాన్విత సుకీర్తిసమన్విత వీరవర్యులై
   పూనిక ద్రుంచినా సుగుణభూషితులన్నుతియింతు నే సదా.

   ఎందరు త్యాగమూర్తులయి యేపునజూపు పరాక్రమంబులో
   ఎందరు సారవంత సుకవిత్వపు ప్రేరణ బాణశ్రేణులో
   ఎందరు నాయకాగ్రణుల యీషణపూరిత తైక్ష్ణదృక్కులో
   చిందరవందరంబరచి చీల్చెను నాంగ్లపు పాలనంబునున్.

       వచ్చె నాగష్టు పదిహేను విచ్చెభార
       తాంబ కరముల సంకెళ్ళు సంబరాన
       జనులు స్వాతంత్ర్య జీవులై సాగుచుండె
      మహిత నేతల త్యాగాలమరువగలమె?
                  అనుబంధము..ఆశ
     అధికతరమైన ననుబంధమాశపడగ
     దూరమైచని సర్వత్ర దుఃఖమొదవు
     తామరాకున నీరున్న ధర్మమెరిగి
     నరుడు వర్తించ డెందమానందమొందు.
 
      జీవి కోరినదానినే చిన్మయుండు
      పూర్ణఫలముగ నీయడు మోదమలర
      కర్మఫలముల లెక్కల మర్మములను
      తేల్చి యర్హమౌ వానినే తినగజేయు.

      ఈశుడిచ్చిన దేదైన నిహముపరము
      సంతసంబుగ గ్రహియించ శాంతమబ్బి
      భావిజీవన యానంబు బంగరగుచు
      భోగభాగ్యాలు లభియించు పూర్ణగరిమ.
     సభ్యులెల్లరకు శ్రీకృష్ణాష్టమి శుభాకాంక్షలు.
                 మీ పొన్నెకంటి.
 
   వేదనాదంబు మురళిన నూదు చుండి
   ఎల్లప్రాణుల డెందాలు కొల్లగొనుచు
   మోక్షమిచ్చెడు దేవకి మోహనుండు
   చిన్ని కన్నయ్య చిర్నవ్వు శ్రేయమగుత!

   సమస్య: మూడు ముందున పదమూడు వెనుక.

    విష్ణు మెడలోన పూమాల వేయుకొరకు
    తులసి పద్మాల వరుసలు తోరమందు
    మూడు ముందున పదమూడు వెనుక
    గాను కూర్చిరి భక్తులు కరము ముదము.
                    ది.26.08.2019.
            "సర్దార్"  సర్వాయి పాపయ్యను గురించి ...
       "భాషాప్రవీణ"పొన్నెకంటి సూర్యనారాయణ రావు.
                                            యం.ఏ. తెలుగు.
         మల్కాజిగిరి. భాగ్యనగరం. 9866675770.
  సీ. "సర్వమ్మ"గర్భాన శౌర్యంపురాశియై
                          వీరాధివీరుడై వెల్గెనెవడు?
       దైవమ్ము విడనాడి ధర్మాన చరియింప
             స్ఫూర్తి దాతగనున్న   శూరుడెవడు?
       నైజాముప్రభువుల న్యాయపాలనసాగ
                    పట్టుబట్టిన ధీర పౌరుడెవడు?
       సంఘాన యువతకు  చైతన్యదీప్తిని
                  రగులజేసిన గొప్పరాయడెవడు?
 తే.గీ. వాడె సర్వాయి పాపయ్య. వైరికరికి
          సింగమైనట్టి యపురూప చిహ్నమితడు
          తేట తెలగాణబుట్టిన తేజమితడు
          తరతరాలకు నాదర్శ ధర్మమూర్తి.
  సీ. ఉద్యమస్ఫూర్తితో నురకలువేయుచు
                     సైన్యంబుబెంచిన సాధకుండు
       మొగలు రాజులగెల్చి ముదమార రాజ్యంబు
                     స్థాపించి చూపిన చరితుడితడు
       సర్వాయి పాపయ్య సమమెవ్వరంచును
                      మీసంబుద్రిప్పిన మేటియితడు
        కదనరంగమునందు ఖడ్గంబు చేబూని
                      వీరభద్రునివోలె వెల్గెనితడు
 ఆ.వె. కల్లుపాకలోన కల్లును తెగద్రావి
          ధనమునడుగ కాలదన్నినట్టి
          గోలకొండభటుని నేలబడగజేసి
          కాలునరికె. యపరకాలుడితడె.
    💐  మృణ్మయ సుందరాంగునకు స్వాగతం.!💐

   పాంచ భౌతికతత్త్వాల ప్రథమమైన
   పృధ్వియందలి ప్రాణుల ప్రేమతోడ
   కాచి యలరించు పార్వతి కరుణవలన
   నలుగుపిండిన నుదయించె నెలుకరౌతు.1.

   మట్టిగణపయ్య సర్వత్ర మాన్యుడనుచు
   గరిక పోచను సద్భక్తి కనులకద్ది
   పాదపద్మాలనుంచిన భవ్య దివ్య
   వరములంగురియించును వార్షికముగ.2.

   రండి హితులార! వేగమె రాగమతిని
   రంగుహంగులులేనట్టి రమ్యమైన
   శుద్ధసాత్త్విక మృణ్మయ సుందరాంగు
   ప్రేమ స్థాపింప సహృదయ పీఠమందు.3.
                 మీ పొన్నెకంటి.
   పసుపు ముద్దైన మట్టిదౌ ప్రతిమయైన
   రంగులున్నను లేకున్న రమ్యసుగుణ
   ధాముడైనట్టి వెనకయ్య ధర్మబద్ధ
   భక్తి శ్రద్ధలు మాత్రమే ప్రథమమనును.

    ఉపాధ్యా దినోత్సవ సందర్భంగా ధూళిపూడి త.బా.ఉ.  పాఠశాలలో  5.09.2019 న ( 1999-2000 ) పూర్వ విద్యార్థులు ప్రేమతో చేసిన సన్మానసభలో తీపిగురుతులుగా కొన్ని పద్యాలు.

 ముందు సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణ గారి స్మరణ:

 ఆ.వె. సర్వెపల్లివారి సద్యశస్ఫూర్తిగా
          నొజ్జలదినమంచు నోహొయనగ
          చేసిరైదు తేది సెప్టెంబరందున
          వర్షవర్షమెల్ల హర్షమొదవ.

 పాఠశాల వ్యవస్థాపకులు:

 సీ: తడవర్తిబాపయ్య తపమది ఫలియింప
                        విద్యాలయంబది వెలసెనెచట?
      గ్రామస్థులెల్లరు కరములందించగా
                        శ్రేష్ఠంపుగురువులు చెలగిరెచట?
      దేశదేశాలలో ధిషణనుజూపిన
                         విలువైన శిష్యుల వేదికెచట?
      సకలకళాన్విత సౌభాగ్య రాశియై
                        వాణిమువ్వలసౌరువరలెనెచట?
 తే.గీ: ఆప్రదేశంబె సదమల హర్షణీయ
          భావి విజ్ఞాన ధనులకు పాదనంగ
          పేరువడసిన వృక్షంపు పెన్నిధోయి
           తుష్టిపుష్టుల నిలయంబు ధూళిపూడి.

 విద్యార్థులకు, ఉపాధ్యాయులకు చిరునవ్వుతో జ్ఞాన భిక్ష నిచ్చే
 సుసర్లవారి కానుక " శ్రీవాణి."

  తే.గీ: శ్రీ సుసర్లవారి చెల్వగు శ్రీవాణి
           శిల్పరూపి యగుచు చిర్నగవున
           బాలబాలికాళి బంగరుభవితను
           తీర్చిదిద్ద నిచట కూర్చబడియె.

   ఉపాధ్యాయుల గూర్చి పూర్వ విద్యార్థుల అపూర్వ భావాలు:

 సీ: విద్యనేర్పు కొఱకె విద్యార్థి దండించు
                           గురువుల మేమెప్డు మరువలేము.
      క్రమశిక్షణాన్విత గమనంబు నేర్పిన/ గురువుల..
      పాఠ్యాంశముల్గాక పరమాత్మ జూపిన/ గురువుల..
      సద్భావసాహిత్య సౌహిత్యమూర్తులౌ/ గురువుల..
      పద్యంబునెప్పుడు హృద్యంబుజేసెడు/గురువుల..
      దేశభక్తి మదిని దీపింపజేసిన / గురువుల..
      పెద్దలబూజించు ప్రేమను నేర్పిన / గురువుల..
      మహితుల చరితలన్ మదికెక్కజెప్పిన/ గురువుల..
      తల్లిదండ్రి గురువు దైవంబులన్నట్టి / గురువుల..
      మాతృసంస్థనెపుడు మరువరాదనియెడు /గురువుల..
    తే.గీ: అనుచుబల్కిన పూర్వ విద్యార్థులార!
             మీరపూర్వ విద్యార్థులు, ధీరతములు
             నవ్యభావాలు చిగురించు  నాగరకులు
             ఆశిషంబులగొనుడయ్య!హ్లాదమొప్ప.

       పూర్వవిద్యార్థులకాశీస్సులు:

  తే.గీ: పూర్వవిద్యార్థిగణములపూర్వ ప్రేమ
           పొంది మురిసెను తనువెల్ల పులకరింప
           శుభముగల్గుత! మీకెపుడు సుగుణులార!
           యశమునందుత!భృశము హర్షమొదవ.
 తే.గీ:  మరువబోమయ్య మేమెప్డు మనసులందు
           మీరు చూపిన వినయంపు తీరులన్ని
           కూర్మి చేసిన గారవ గురుతులన్ని
           బాలబాలికలార!విభాసులార!
           పూర్వ విద్యార్థులార! సుబుద్ధులార!
                     పొన్నెకంటి సూర్యనారాయణ రావు.
                               5.09.2019.

పద్యపరీమళము. యశస్వినీ సాహితీ సమితి. 12.06.25

 1. రాజనరేంద్రు కాలమున రాజిలె పద్యము నన్నపార్యుచే     సాజము సుందరంబయిన సంస్కృతభారతి తెల్గువెల్గుగా     భాజనమంచు పండితులు భారతమున్ శిరసావహించ...